POZIOM PODSTAWOWY | POZIOM ROZSZERZONY | |||
⇑RODZAJNIK | ||||
Formy i użycie rodzajnika nieokreślonego, określonego, cząstkowego • przypadki opuszczenia rodzajnika, np. andare a casa, avere fame • użycie rodzajnika z zaimkami dzierżawczymi przy rzeczownikach oznaczających pokrewieństwo, np. il mio fratello maggiore | Formy i użycie rodzajnika nieokreślonego, określonego, cząstkowego • przypadki opuszczenia rodzajnika, np. andare a casa, avere fame • użycie rodzajnika z zaimkami dzierżawczymi przy rzeczownikach oznaczających pokrewieństwo, np. il mio fratello maggiore | |||
⇑RZECZOWNIK | ||||
Liczba pojedyncza i mnoga rzeczownika • formy regularne • formy nieregularne, np. uomo-uomini • rzeczowniki pochodzenia obcego, np. film, tesi, computer • rzeczowniki zbiorowe, np. folla, gente, roba | Liczba pojedyncza i mnoga rzeczownika • formy regularne • formy nieregularne • rzeczowniki pochodzenia obcego • rzeczowniki zbiorowe • rzeczowniki pozbawione jednej z liczb np. il coraggio, le forbici | |||
Rodzaj męski i żeński rzeczownika • zdrobnienia, np. mamma, papa • formy nieregularne, np. paio | Rodzaj męski i żeński rzeczownika • zdrobnienia, np. sorellina • formy nieregularne, np. paio | |||
⇑ZAIMEK | ||||
Zaimki wskazujące rzeczowne i przymiotne questo, quello i ich formy • zaimki wskazujące użyte z przysłówkami qui, qua oraz li, la, np. Sono due automobili molto belle: comprare questa qui o quella la? Zaimek wskazujący stesso | Zaimki wskazujące rzeczowne i przymiotne questo, quello i ich formy • zaimki wskazujące użyte z przysłówkami qui, qua oraz li, la, np. Sono due automobili molto belle: comprare questa qui o quella la? Zaimek wskazujący stesso Forma ció | |||
Zaimki dzierżawcze rzeczowne i przymiotne • zaimek dzierżawczy w funkcji rzeczownika, np. i miei = i miei genitori | Zaimki dzierżawcze rzeczowne i przymiotne • zaimek dzierżawczy w funkcji rzeczownika, np. i miei = i miei genitori • użycie form altrui, proprio | |||
Zaimki pytające rzeczowne i przymiotne | Zaimki pytające rzeczowne i przymiotne | |||
Zaimki nieokreślone rzeczowne i przymiotne, np. qualche, alcuno, nessuno, ogni, tanto, molto, troppo, parecchio, diverso, altro, certo, tutto Zaimki nieokreślone rzeczowne, np. uno, qualcuno, ognuno, qualcosa, niente | Zaimki nieokreślone rzeczowne i przymiotne np. qualche, alcuno, nessuno, ogni, tanto, molto, troppo, parecchio, altrettanto, diverso, vario, altro, certo, tutto, ciascuno, qualunque, qualsiasi Zaimki nieokreślone rzeczowne, np. uno, qualcuno, chiunque, qualcosa, niente, nulla | |||
Zaimki osobowe w funkcji • podmiotu • dopełnienia bliższego • dopełnienia dalszego Formy akcentowane i nieakcentowane zaimków Funkcja zaimka lo w odniesieniu do całego zdania, np. Tutti lo sanno. Zaimki podwójne i ich miejsce w zdaniu Zaimki osobowe w funkcji dopełnienia bliższego w czasach złożonych | Zaimki osobowe w funkcji • podmiotu • dopełnienia bliższego • dopełnienia dalszego Formy akcentowane i nieakcentowane zaimków Funkcja zaimka lo w odniesieniu do całego zdania, np. Tutti lo sanno. Ho parlato con Luigi, tutti l’hanno notato. Zaimki colui, colei, coloro Zaimki podwójne i ich miejsce w zdaniu Zaimki osobowe w funkcji dopełnienia bliższego w czasach złożonych | |||
Zaimki względne proste i złożone | Zaimki względne proste i złożone • użycie zaimka względnego w funkcji zaimka dzierżawczego, np. Mi piace la borsa il cui prezzo e cosi alto. | |||
Cząstki ci, ne i ich miejsce w zdaniu • cząstka ci odpowiadająca strukturze a questo, np. Ci penso io. • cząstka ne odpowiadająca strukturze di questo, np. Che ne dici di andare a teatro? | Cząstki ci, ne i ich miejsce w zdaniu • cząstka ci odpowiadająca strukturze a questo, np. Non ci fare caso. Non ci capisco nulla. • cząstka ne odpowiadająca strukturze di questo, np. Ne ho sentito parlare. | |||
⇑LICZEBNIK | ||||
Liczebniki główne Liczebniki porządkowe • liczebniki zbiorowe, np. paio, coppia • oznaczanie wielokrotności, np. doppio | Liczebniki główne Liczebniki porządkowe • liczebniki zbiorowe, np. paio, coppia, dozzina, ventina • oznaczanie wielokrotności, np. doppio, triplo | |||
⇑PRZYMIOTNIK | ||||
Liczba pojedyncza i mnoga przymiotnika | Liczba pojedyncza i mnoga przymiotnika • przymiotniki odrzeczownikowe, np. bilancio annuale, carne bovina, luce solare | |||
Rodzaj męski i żeński przymiotnika | Rodzaj męski i żeński przymiotnika | |||
Regularne i nieregularne stopniowanie przymiotników (stopień wyższy, najwyższy, niższy, najniższy, równy) | Regularne i nieregularne stopniowanie przymiotników (stopień wyższy, najwyższy, niższy, najniższy, równy) • intensyfikacja znaczenia przymiotnika w stopniu równym - przez dodanie przymiotników ilościowych, np. Ero tutto assorto nei miei pensieri. - przez powtórzenie przymiotnika, np. un abbraccio forte forte, sembrava piccolo piccolo | |||
Miejsce przymiotnika w zdaniu | Miejsce przymiotnika w zdaniu, zmiana miejsca przymiotnika i jego znaczenie, np. un amico vecchio - un vecchio amico Przymiotnik użyty jako przysłówek, np. Vestire elegante. | |||
⇑PRZYSŁÓWEK | ||||
Podstawowe przysłówki czasu, miejsca i sposobu Formy regularne i nieregularne przysłówków zakończonych na -mente Molto, poco, tanto, troppo w funkcji przysłówka Wyrażenia przysłówkowe, np. all’improvviso, di tanto in tanto, a volte | Podstawowe przysłówki czasu, miejsca i sposobu Formy regularne i nieregularne przysłówków zakończonych na -mente Molto, poco, tanto, troppo w funkcji przysłówka Wyrażenia przysłówkowe, np. d’ora in poi, di frequente | |||
Stopniowanie przysłówków - formy regularne i nieregularne | Stopniowanie przysłówków - formy regularne i nieregularne | |||
⇑PRZYIMEK I SPÓJNIK | ||||
Przyimki proste, np. a, di Przyimki ściągnięte, np. del, sullo Wyrażenia przyimkowe, np. a sinistra di Przyimki pochodzące od innych części mowy, np. secondo, presso | Przyimki proste, np. a, di Przyimki ściągnięte, np. del, sullo Wyrażenia przyimkowe, np. in quanto a, a favore di, in conseguenza di Przyimki pochodzące od innych części mowy, np. secondo, tranne, escluso | |||
Podstawowe spójniki współrzędne, np. e, oppure Podstawowe spójniki podrzędne, np. perche, quando Wyrażenia spójnikowe, np. anche se, dopo che | Podstawowe spójniki współrzędne, np. e, oppure Podstawowe spójniki podrzędne, np. perche, quando Wyrażenia spójnikowe, np. per il fatto che, di modo che, dal momento che | |||
⇑CZASOWNIK | ||||
Czasowniki regularne i nieregularne, odmiana I, II, III koniugacji • wieloznaczność czasowników, np. fare, mettere, essere, avere, prendere • opozycje czasowników, np. dire/parlare, guardare/vedere, ascoltare/sentire, andare/venire • czasowniki posiłkowe • czasowniki i wyrażenia czasownikowe nieosobowe, np. piove, nevica; bisogna, e necessario, succede • użycie i funkcja czasownika piacere | Czasowniki regularne i nieregularne, odmiana I, II, III koniugacji • wieloznaczność czasowników, np. fare, mettere, essere, avere, prendere • opozycje czasowników, np. dire/parlare, guardare/vedere, ascoltare/sentire, andare/venire • czasowniki posiłkowe • czasowniki i wyrażenia czasownikowe nieosobowe, np. piove, nevica; bisogna, e necessario, avviene, capita • użycie i funkcja czasownika piacere | |||
Czasowniki zwrotne | Czasowniki zwrotne | |||
Czasowniki zwrotne w strukturach z czasownikami modalnymi | Czasowniki zwrotne w strukturach z czasownikami modalnymi | |||
Konstrukcje: far vedere, lasciar fare | Konstrukcje: far fare, lasciar fare | |||
Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie | Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie Czasowniki nieprzechodnie użyte jako przechodnie z dopełnieniem bliższym, np. saltare, sbarcare Wyrażenia czasownikowe, np. andarsene, farcela, cavarsela, sentirsela | |||
Strona czynna czasownika w czasach: presente, passato prossimo, imperfetto, futuro semplice, trapassato prossimo Strona bierna czasownika w czasach: presente, passato prossimo, imperfetto, futuro semplice | Strona czynna czasownika w czasach: presente, passato prossimo, imperfetto, futuro semplice, trapassato prossimo Strona bierna czasownika w czasach: presente, passato prossimo, imperfetto, futuro semplice, trapassato prossimo Użycie czasowników venire i andare jako posiłkowych w stronie biernej, np. Il libro va letto. | |||
Forma bezosobowa w czasie teraźniejszym, np. si dice che Si passivante w czasie teraźniejszym, np. Si fanno le spese. | Forma bezosobowa, np. si dice che, si e contenti, si e andati, si parlava Si passivante, np. Si sono scattate le foto. Si diranno le bugie. | |||
⇑TRYBY I CZASY | ||||
Tryb oznajmujący: • czas teraźniejszy (presente) • czasy przeszłe (passato prossimo, imperfetto, trapassato prossimo) • czas przyszły (futuro semplice) • konstrukcja peryfrastyczna stare + gerundio • konstrukcja stare per + bezokolicznik | Tryb oznajmujący: • czas teraźniejszy (presente) • czasy przeszłe (passato prossimo, imperfetto, trapassato prossimo) • czas przyszły (futuro semplice) • konstrukcja peryfrastyczna stare + gerundio • konstrukcja stare per + bezokolicznik | |||
Tryb rozkazujący • zaimki osobowe w trybie rozkazującym | Tryb rozkazujący • zaimki osobowe w trybie rozkazującym | |||
Tryb przypuszczający (condizionale semplice) | Tryb przypuszczający (condizionale semplice i condizionale composto) • użycie condizionale do wyrażenia futuro nel passato | |||
Tryb łączący (congiuntivo): • congiuntivo presente • congiuntivo passato podstawowych czasowników | Tryb łączący (congiuntivo): • congiuntivo presente • congiuntivo passato • congiuntivo imperfetto • congiuntivo trapassato | |||
Formy implicytne (forme implicite): • gerundio presente | Formy implicytne (forme implicite): • gerundio presente i passato • participio passato • infinito presente i passato | |||
Zgodność czasów • zdanie główne w czasie teraźniejszym | Zgodność czasów • zdanie główne w czasie teraźniejszym • zdanie główne w czasie przeszłym | |||
Okres warunkowy • hipoteza prosta, np. Se ho tempo, vengo. Se riusciró ti accompagneró io. • hipoteza niemożliwa do spełnienia odnosząca się do przeszłości: se + imperfetto /imperfetto, np. Se lo sapevo non ci andavo. | Okres warunkowy • hipoteza prosta, np. Se ho tempo, vengo. Se riusciró ti accompagneró io. • hipoteza możliwa do spełnienia: se + congiuntivo imperfetto / condizionale semplice • hipoteza niemożliwa do spełnienia odnosząca się do przeszłości: se + congiuntivo trapassato / condizionale composto, se + congiuntivo trapassato / condizionale semplice; se + imperfetto / imperfetto • hipoteza możliwa do spełnienia wyrażona za pomocą gerundio, np. Essendo ricco lo comprerei. | |||
Mowa niezależna i zależna z czasownikiem głównym w czasie teraźniejszym | Mowa niezależna i zależna | |||
⇑ZDANIE POJEDYNCZE | ||||
Zdanie oznajmujące | Zdanie oznajmujące | |||
Zdanie pytające np. z dove, quando, chi, che cosa, perche | Zdanie pytające np. z dove, quando, chi, che cosa, perche | |||
Zdanie rozkazujące • zdanie rozkazujące przeczące, np. Non gridare! • miejsce zaimków w zdaniu rozkazującym, np. Dimmi! Mi scusi! | Zdanie rozkazujące • zdanie rozkazujące przeczące • miejsce zaimków w zdaniu rozkazującym | |||
Zdanie przeczące • podwójne przeczenie, np. Non ho visto nessuno. | Zdanie przeczące • podwójne przeczenie, np. Non ho visto nessuno. • brak podwójnego przeczenia w zależności od miejsca zaimka nieokreślonego nessuno, niente, mai | |||
Konstrukcje bezokolicznikowe • z czasownikami dovere, potere, volere • z czasownikami fare, lasciare • stare per + bezokolicznik • z czasownikami i wyrażeniami czasownikowymi nieosobowymi, np. bisogna, e necessario | Konstrukcje bezokolicznikowe • z czasownikami dovere, potere, volere • z czasownikami fare, lasciare • stare per + bezokolicznik • z czasownikami i wyrażeniami czasownikowymi nieosobowymi, np. bisogna, e necessario • konstrukcje typu dopo aver fatto | |||
⇑ZDANIE ZŁOZONE | ||||
Podział na zdania złożone współrzędnie i podrzędnie | Podział na zdania złożone współrzędnie i podrzędnie | |||
Zdanie podmiotowe z che + congiuntivo, np. E inutile che tu lo faccia oraz z bezokolicznikiem, np. Si spera di ritrovarli. | ||||
Zdanie dopełnieniowe z czasownikiem osobowym i z bezokolicznikiem, np. Penso che lui sia ricco. Penso di partire. | Zdanie dopełnieniowe z czasownikiem osobowym i z bezokolicznikiem, np. Penso che lui sia ricco. Penso di partire. | |||
Zdanie względne z chi, che, cui, il quale, dove, np. La donna da cui abiti e francese. | Zdanie względne z chi, che, cui, il quale, dove • forma bezokolicznikowa zdania względnego z użyciem struktury: preposizione + chi, cui + bezokolicznik, np. Non riesco a trovare una persona con cui dividere l’appartamento. • użycie imiesłowu w funkcji zdania względnego, np. Le domande pervenute (=che sono state pervenute) in ritardo non saranno esaminate. | |||
Zdanie czasowe z mentre, quando, appena, dopo che, prima che, finche • zdania czasowe z bezokolicznikiem po wyrażeniu spójnikowym prima di, np. Prima di partire vengo a trovarti. | Zdanie czasowe z mentre, quando, appena, dopo che, prima che, finche • zdania czasowe z bezokolicznikiem po wyrażeniach spójnikowych: fino a, prima di, dopo + bezokolicznik, np. Prima di uscire voglio finire quel lavoro. Ha riso fino a star male. • zdanie czasowe imiesłowowe, np. Arrivato a Londra, ha cercato un posto da alloggiare. | |||
Zdanie przyczynowe wprowadzone przez perche • z użyciem trybu warunkowego dla wyrażenia możliwości, hipotezy, pragnienia, np. Passate a casa mia perche vorrei rivedervi. | Zdanie przyczynowe wprowadzone przez perche, poiche, visto che, dato che, dal momento che, siccome • z użyciem trybu warunkowego dla wyrażenia możliwości, hipotezy, pragnienia, np. Passate a casa mia perche vorrei rivedervi. | |||
Zdanie celowe z per, np. Ti chiamo per dirti le novita. | Zdanie celowe z perche, affinche, per Zdanie celowe z wyrażeniami: al fine di, a, di, da, np. Preparatevi a partire. Dammi un libro da leggere. | |||
Zdanie skutkowe z che, cosi...che, tanto...che, np. E cosi bella che mi sono innamorato di lei. • zdanie skutkowe wprowadzone przez spójnik per, np. E abbastanza intelligente per capire. | Zdanie skutkowe z che, cosi...che, tanto...che • zdanie skutkowe wprowadzone przez wyrażenie cosi... da, per | |||
Zdanie przyzwalające z anche se, nonostante, np. Anche se piove andiamo al mare. Esco nonostante mi senta male. | Zdanie przyzwalające z anche se, nonostante, sebbene, benche | |||
Zdanie przyzwalające wprowadzone przez pur, pure, anche + gerundio, np. Pur avendo fatto una corsa, abbiamo perso il treno. | ||||
Zdanie porównawcze z cosi...come, tanto...quanto, piu...di, meno....di, np. Lui e tanto bello quanto interessante. | Zdanie porównawcze z cosi...come, tanto... quanto, piu... di, meno... di | |||
Zdanie sposobu z gerundio, np. Sono uscito di casa correndo. | Zdanie sposobu z gerundio Zdanie sposobu z użyciem come se | |||
Zdanie wykluczające: senza + bezokolicznik, np. Ha parlato senza riflettere. | Zdanie wykluczające: senza + bezokolicznik, np. Ha parlato senza riflettere. Zdanie wykluczające z wyrażeniami senza che i tranne che, np. Abbiamo fatto tardi, senza che nessuno lo abbia notato. Non diró niente, tranne che non sia costretto. | |||
Zdanie warunkowe z a condizione che | Zdanie warunkowe z: a patto che, a condizione che, nel caso che | |||
Zdania w mowie zależnej, wyrażające pytanie bądź wątpliwość, np. Dimmi perche l’hai fatto? Non so se partire. | Zdania w mowie zależnej, wyrażające pytanie bądź wątpliwość, np. Dimmi perche l’hai fatto? Non so se partire. | |||
Oczekiwany średni poziom biegłości językowej (w skali ESOKJ), w tym zakresu środków językowych w wypowiedziach pisemnych, odpowiada:
• na poziomie podstawowym - poziomowi A2+ (B1 w zakresie rozumienia wypowiedzi)
• na poziomie rozszerzonym - poziomowi B1+ (B2 w zakresie rozumienia wypowiedzi)
• na poziomie dwujęzycznym - poziomowi B2+ (C1 w zakresie rozumienia wypowiedzi).
Uwaga
(**) dwoma gwiazdkami oznaczono wymagania, których opanowanie będzie sprawdzane w części ustnej egzaminu maturalnego, nieobowiązkowej w 2021 r.
Przystąpić do niej mogą osoby, którym wynik z części ustnej jest potrzebny w postępowaniu rekrutacyjnym do szkoły wyższej za granicą.
1. Zdający posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, uczucia i emocje, zainteresowania);
2) dom (np. miejsce zamieszkania, opis domu, pomieszczeń domu i ich wyposażenia);
3) szkoła (np. przedmioty nauczania, życie szkoły);
4) praca (np. popularne zawody i związane z nimi czynności, miejsce pracy);
5) życie rodzinne i towarzyskie (np. członkowie rodziny, koledzy, przyjaciele, czynności życia codziennego, formy spędzania czasu wolnego);
6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki, lokale gastronomiczne);
7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary, sprzedawanie i kupowanie, korzystanie z usług);
8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu, orientacja w terenie, informacja turystyczna, zwiedzanie);
9) kultura (np. dziedziny kultury, uczestnictwo w kulturze);
10) sport (np. popularne dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, imprezy sportowe);
11) zdrowie (np. samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie);
12) technika (np. korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych);
13) świat przyrody (np. pogoda, rośliny i zwierzęta, krajobraz);
14) elementy wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu międzykulturowego oraz tematyki integracji europejskiej.
2. Zdający rozumie ze słuchu bardzo proste, krótkie wypowiedzi (np. instrukcje, komunikaty, rozmowy) artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl tekstu;
3) znajduje w tekście określone informacje;
4) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
5) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników).
3. Zdający rozumie krótkie, proste wypowiedzi pisemne (np. napisy informacyjne, listy, ulotki reklamowe, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy i proste teksty narracyjne):
1) określa główną myśl tekstu;
2) znajduje w tekście określone informacje;
3) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu).
**4. Zdający tworzy bardzo krótkie, proste i zrozumiałe wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i czynności;
2) opowiada o wydarzeniach życia codziennego;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) opisuje swoje upodobania;
5) wyraża swoje opinie i uczucia;
6) przedstawia intencje i plany na przyszłość.
5. Zdający tworzy bardzo krótkie, proste i zrozumiałe wypowiedzi pisemne w formie prostych wyrażeń i zdań (np. wiadomość, e-mail, krótki opis):
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i czynności;
2) opisuje wydarzenia życia codziennego;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) opisuje swoje upodobania;
5) wyraża swoje opinie i uczucia;
6) opisuje intencje i plany na przyszłość.
**6. Zdający reaguje ustnie w prosty i zrozumiały sposób, w typowych sytuacjach:
1) nawiązuje kontakty towarzyskie (np. przedstawia siebie i inne osoby, wita się i żegna, udziela podstawowych informacji na swój temat i pyta o dane rozmówcy i innych osób);
2) stosuje formy grzecznościowe;
3) uzyskuje i przekazuje proste informacje i wyjaśnienia;
4) prosi o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
5) wyraża swoje opinie i życzenia, pyta o opinie i życzenia innych;
6) wyraża swoje emocje (np. radość, niezadowolenie, zdziwienie);
7) wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby;
8) prosi o powtórzenie bądź wyjaśnienie (sprecyzowanie) tego, co powiedział rozmówca.
7. Zdający reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. e-mail, wiadomość) w typowych sytuacjach:
1) nawiązuje kontakty towarzyskie (np. przedstawia siebie i inne osoby, udziela podstawowych informacji na swój temat i pyta o dane rozmówcy i innych osób);
2) uzyskuje i przekazuje proste informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz);
3) prosi o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
4) wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby.
8. Zdający przetwarza tekst **ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. mapach, symbolach, piktogramach);
2) przekazuje w języku polskim główne myśli lub wybrane informacje z prostego tekstu w języku obcym.
9. Zdający dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. poprawianie błędów).
10. Zdający stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, rozumienie tekstu zawierającego nieznane słowa i zwroty) i strategie kompensacyjne (np. opis, zastąpienie innym wyrazem) w przypadku, gdy nie zna lub nie pamięta jakiegoś wyrazu.
11. Zdający posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).
1. Zdający posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, uczucia i emocje, zainteresowania);
2) dom (np. miejsce zamieszkania, opis domu, pomieszczeń domu i ich wyposażenia);
3) szkoła (np. przedmioty nauczania, życie szkoły);
4) praca (np. popularne zawody i związane z nimi czynności, miejsce pracy);
5) życie rodzinne i towarzyskie (np. okresy życia, członkowie rodziny, koledzy, przyjaciele, czynności życia codziennego, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);
6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, lokale gastronomiczne);
7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary, sprzedawanie i kupowanie, korzystanie z usług, reklama);
8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu, orientacja w terenie, hotel, informacja turystyczna, wycieczki, zwiedzanie);
9) kultura (np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, media);
10) sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, imprezy sportowe, sport wyczynowy);
11) zdrowie (np. higieniczny tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie, uzależnienia);
12) nauka i technika (np. odkrycia naukowe, wynalazki, obsługa i korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych, technologie informacyjno-komunikacyjne);
13) świat przyrody (np. pogoda, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenie i ochrona środowiska naturalnego, klęski żywiołowe);
14) życie społeczne (np. konflikty i problemy społeczne, przestępczość);
15) elementy wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu międzykulturowego oraz tematyki integracji europejskiej.
2. Zdający rozumie ze słuchu proste, krótkie, typowe wypowiedzi (np. instrukcje, komunikaty, ogłoszenia, rozmowy) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl tekstu;
3) znajduje w tekście określone informacje;
4) określa intencję nadawcy/autora tekstu;
5) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
6) w podstawowym zakresie rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
3. Zdający rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. napisy informacyjne, listy, broszury, ulotki reklamowe, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje obsługi, proste artykuły prasowe i teksty narracyjne):
1) określa główną myśl tekstu;
2) określa główną myśl poszczególnych części tekstu;
3) znajduje w tekście określone informacje;
4) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
5) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu);
6) rozpoznaje związki pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu;
7) w podstawowym zakresie rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
**4. Zdający tworzy krótkie, proste i zrozumiałe wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca, zjawiska i czynności;
2) opowiada o wydarzeniach życia codziennego;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) relacjonuje wydarzenia z przeszłości;
5) wyraża i uzasadnia swoje opinie, poglądy i uczucia;
6) przedstawia opinie innych osób;
7) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
8) opisuje doświadczenia swoje i innych osób;
9) w podstawowym zakresie stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji.
5. Zdający tworzy krótkie, proste i zrozumiałe wypowiedzi pisemne (np. wiadomość, e-mail, krótki list prywatny):
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca, zjawiska i czynności;
2) opisuje wydarzenia życia codziennego;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) relacjonuje wydarzenia z przeszłości;
5) wyraża i uzasadnia swoje poglądy, uczucia;
6) przedstawia opinie innych osób;
7) opisuje intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
8) opisuje doświadczenia swoje i innych osób;
9) w podstawowym zakresie stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji.
** 6. Zdający reaguje ustnie w sposób zrozumiały w typowych sytuacjach:
1) nawiązuje kontakty towarzyskie (np. przedstawia siebie i inne osoby, wita się i żegna, udziela podstawowych informacji na swój temat i pyta o dane rozmówcy i innych osób);
2) rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę;
3) stosuje formy grzecznościowe;
4) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) prowadzi proste negocjacje w typowych sytuacjach życia codziennego (np. wymiana zakupionego towaru);
6) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje i sugestie;
7) prosi o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
8) wyraża swoje opinie, intencje, preferencje i życzenia, pyta o opinie, preferencje i życzenia innych, zgadza się, sprzeciwia się;
9) wyraża swoje emocje (np. radość, niezadowolenie, zdziwienie);
10) prosi o radę i udziela rady;
11) wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby;
12) wyraża skargę, przeprasza, przyjmuje przeprosiny;
13) prosi o powtórzenie bądź wyjaśnienie (sprecyzowanie) tego, co powiedział rozmówca.
7. Zdający reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. e-mail, wiadomość, krótki list prywatny) w typowych sytuacjach:
1) nawiązuje kontakty towarzyskie (np. przedstawia siebie i inne osoby, udziela podstawowych informacji na swój temat i pyta o dane rozmówcy i innych osób);
2) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz);
3) prowadzi proste negocjacje w typowych sytuacjach życia codziennego (np. uzgadnianie formy spędzania czasu);
4) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje i sugestie;
5) prosi o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
6) wyraża swoje opinie, intencje, preferencje i życzenia, pyta o opinie, preferencje i życzenia innych, zgadza się, sprzeciwia się;
7) wyraża swoje emocje (np. radość, niezadowolenie, zdziwienie);
8) prosi o radę i udziela rady;
9) wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby;
10) wyraża skargę, przeprasza, przyjmuje przeprosiny.
8. Zdający przetwarza tekst **ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) oraz tekstach obcojęzycznych;
2) przekazuje w języku polskim główne myśli lub wybrane informacje z tekstu w języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym informacje sformułowane w języku polskim.
9. Zdający dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. poprawianie błędów).
10. Zdający stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, rozumienie tekstu zawierającego nieznane słowa i zwroty) i strategie kompensacyjne (np. zastąpienie innym wyrazem, opis, środki niewerbalne) w przypadku, gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu.
11. Zdający posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).
Poziom IV.1.P i poziom IV.1.R
Uwaga
(**) dwoma gwiazdkami oznaczono wymagania, których opanowanie będzie sprawdzane w części ustnej egzaminu maturalnego, nieobowiązkowej w 2021 r.
Przystąpić do niej mogą osoby, którym wynik z części ustnej jest potrzebny w postępowaniu rekrutacyjnym do szkoły wyższej za granicą.
P. PODSTAWOWY | P. ROZSZERZONY | |
1. Zdający posługuje się w miarę rozwiniętym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych | 1. Zdający posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych | |
w zakresie następujących tematów: 1) człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, uczucia i emocje, zainteresowania, problemy etyczne - tylko poziom rozszerzony); 2) dom (np. miejsce zamieszkania, opis domu, pomieszczeń domu i ich wyposażenia, wynajmowanie, kupno i sprzedaż mieszkania); 3) szkoła (np. przedmioty nauczania, oceny i wymagania, życie szkoły, kształcenie pozaszkolne); 4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności, warunki pracy i zatrudnienia, praca dorywcza, rynek pracy - tylko poziom rozszerzony); 5) życie rodzinne i towarzyskie (np. okresy życia, członkowie rodziny, koledzy, przyjaciele, czynności życia codziennego, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy); 6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowanie, lokale gastronomiczne, diety); 7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary, sprzedawanie i kupowanie, reklama, korzystanie z usług, środki płatnicze - tylko poziom rozszerzony, banki - tylko poziom rozszerzony, ubezpieczenia - tylko poziom rozszerzony); 8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu, informacja turystyczna, baza noclegowa, wycieczki, zwiedzanie, wypadki - tylko poziom rozszerzony); 9) kultura (np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, media); 10) sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, imprezy sportowe, sport wyczynowy); 11) zdrowie (np. samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie, higieniczny tryb życia, niepełnosprawni, uzależnienia, ochrona zdrowia); 12) nauka i technika (np. odkrycia naukowe, wynalazki, obsługa i korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych, awarie - tylko poziom rozszerzony, technologie informacyjno-komunikacyjne); 13) świat przyrody (np. klimat, świat roślin i zwierząt, krajobraz, zagrożenia i ochrona środowiska naturalnego, klęski żywiołowe, katastrofy, przestrzeń kosmiczna - tylko poziom rozszerzony); 14) państwo i społeczeństwo (np. organizacje społeczne i międzynarodowe, przestępczość, polityka społeczna - tylko poziom rozszerzony, gospodarka - tylko poziom rozszerzony); 15) elementy wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu międzykulturowego oraz tematyki integracji europejskiej, w tym znajomość problemów pojawiających się na styku różnych kultur i społeczności. | ||
2. Zdający rozumie ze słuchu proste, typowe wypowiedzi (np. instrukcje, komunikaty, ogłoszenia, rozmowy) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka: 1) określa główną myśl tekstu; 2) określa główną myśl poszczególnych części tekstu; 3) znajduje w tekście określone informacje; 4) określa intencje nadawcy/autora tekstu; 5) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników); 6) w podstawowym zakresie rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi. | 2. Zdający rozumie ze słuchu teksty o różnorodnej formie i długości (np. rozmowy, dyskusje, wywiady, wykłady, komunikaty, instrukcje, wiadomości, audycje radiowe). Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto: 1) oddziela fakty od opinii; 2) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi. | |
3. Zdający rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. napisy informacyjne, listy, broszury, ulotki reklamowe, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje obsługi, proste artykuły prasowe i teksty narracyjne): 1) określa główną myśl tekstu; 2) określa główną myśl poszczególnych części tekstu; 3) znajduje w tekście określone informacje; 4) określa intencje nadawcy/autora tekstu; 5) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu); 6) rozpoznaje związki pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu; 7) w podstawowym zakresie rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi. | 3. Zdający rozumie wypowiedzi pisemne o różnorodnej formie i długości (np. artykuły prasowe, recenzje, wywiady, teksty literackie). Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto: 1) oddziela fakty od opinii; 2) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi. | |
**4. Zdający tworzy krótkie, proste, zrozumiałe, wypowiedzi ustne: 1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca, zjawiska i czynności; 2) opowiada o wydarzeniach życia codziennego i komentuje je; 3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości; 4) relacjonuje wydarzenia z przeszłości; 5) wyraża i uzasadnia swoje opinie, poglądy i uczucia; 6) przedstawia opinie innych osób; 7) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań i poglądów; 8) opisuje intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość; 9) opisuje doświadczenia swoje i innych osób; 10) wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości; 11) w podstawowym zakresie stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji. | **4. Zdający tworzy płynne i zrozumiałe, dłuższe wypowiedzi ustne. Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto: 1) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji. | |
5. Zdający tworzy krótkie, proste, zrozumiałe wypowiedzi pisemne (np. wiadomość, e-mail, list prywatny): 1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca, zjawiska i czynności; 2) opisuje wydarzenia życia codziennego i komentuje je; 3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości; 4) relacjonuje wydarzenia z przeszłości; 5) wyraża i uzasadnia swoje opinie, poglądy i uczucia; 6) przedstawia opinie innych osób; 7) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań i poglądów; 8) opisuje intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość; 9) opisuje doświadczenia swoje i innych; 10) wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości; 11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze; 12) w podstawowym zakresie stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji. | 5. Zdający tworzy dłuższe wypowiedzi pisemne (np. list formalny, rozprawka, artykuł), bogate i spójne pod względem treści. Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto: 1) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji; 2) przedstawia w logicznym porządku argumenty za i przeciw danej tezie lub rozwiązaniu. | |
**6. Zdający reaguje ustnie w sposób zrozumiały, w typowych sytuacjach: 1) nawiązuje kontakty towarzyskie (np. przedstawia siebie i inne osoby, udziela podstawowych informacji na swój temat i pyta o dane rozmówcy i innych osób); 2) rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; 3) stosuje formy grzecznościowe; 4) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia; 5) prowadzi proste negocjacje w typowych sytuacjach życia codziennego (np. wymiana zakupionego towaru); 6) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje i sugestie; 7) prosi o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia; | **6. Zdający reaguje ustnie w sposób płynny w różnorodnych, bardziej złożonych sytuacjach w zakresie wymagań określonych dla poziomu podstawowego. | |
8) wyraża swoje opinie, intencje, preferencje i życzenia, pyta o opinie, preferencje i życzenia innych; 9) wyraża emocje (np. radość, niezadowolenie, zdziwienie); 10) prosi o radę i udziela rady; 11) wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby; 12) wyraża skargę, przeprasza, przyjmuje przeprosiny; 13) prosi o powtórzenie bądź wyjaśnienie tego, co powiedział rozmówca. | ||
7. Zdający reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. e-mail, wiadomość, list prywatny) w typowych sytuacjach: 1) nawiązuje kontakty towarzyskie (np. przedstawia siebie i inne osoby, udziela podstawowych informacji na swój temat i pyta o dane rozmówcy i innych osób); 2) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia; 3) prowadzi proste negocjacje (np. uzgadnianie formy spędzania czasu); 4) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje i sugestie; 5) prosi o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia; 6) wyraża swoje opinie, intencje, preferencje i życzenia, pyta o opinie, preferencje i życzenia innych, zgadza się i sprzeciwia; 7) wyraża emocje (np. radość, niezadowolenie, zdziwienie); 8) prosi o radę i udziela rady; 9) wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby; 10) wyraża skargę, przeprasza, przyjmuje przeprosiny. | 7. Zdający reaguje w formie dłuższego, złożonego tekstu pisanego (np. list formalny) w sytuacjach formalnych i nieformalnych. Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto: 1) prowadzi negocjacje w trudnych sytuacjach życia codziennego (np. niezasłużone oskarżenie, spowodowanie szkody); 2) ustosunkowuje się do opinii innych osób; 3) przedstawia opinie i argumenty, odpiera argumenty przeciwne; 4) komentuje, akceptuje lub kwestionuje zdanie innych; 5) spekuluje na temat przyczyn i konsekwencji zdarzeń przeszłych i przyszłych; 6) wysuwa i rozważa hipotezy. | |
8. Zdający przetwarza tekst **ustnie lub pisemnie: 1) przekazuje w języku obcym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) oraz tekstach obcojęzycznych; 2) przekazuje w języku polskim główne myśli lub wybrane informacje z tekstu w języku obcym; 3) przekazuje w języku obcym informacje sformułowane w języku polskim. | 8. Zdający przetwarza tekst **ustnie lub pisemnie. Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego. | |
9. Zdający dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. poprawianie błędów). 10. Zdający stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, rozumienie tekstu zawierającego nieznane słowa i zwroty) oraz strategie kompensacyjne (np. parafraza, definicja) w przypadku, gdy nie zna lub nie pamięta jakiegoś wyrazu. 11. Zdający posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami). | ||
Poziom IV.2
1. Zdający posługuje się bogatym zasobem środków językowych, w tym wyrażeń idiomatycznych, oraz bogatą frazeologią, a także wykazuje się wysokim poziomem poprawności gramatycznej, fonetycznej i ortograficznej, umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w szerokim zakresie tematów, z uwzględnieniem wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka (elementów literatury, historii, geografii, socjologii) oraz tematyki integracji europejskiej i problemów pojawiających się na styku różnych kultur i społeczności.
2. Zdający rozumie ze słuchu teksty o różnorodnej tematyce, formie i długości (np. rozmowy, dyskusje, wywiady, wykłady, debaty, komunikaty, instrukcje, wiadomości, audycje radiowe i telewizyjne, filmy), w różnych warunkach odbioru:
1) określa główną myśl tekstu;
2) określa główną myśl poszczególnych części tekstu;
3) znajduje w tekście określone informacje;
4) określa postawy i intencje nadawcy/autora tekstu;
5) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
6) oddziela fakty od opinii;
7) określa relacje i uczucia między rozmówcami;
8) rozpoznaje związki pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu;
9) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu;
10) klasyfikuje informacje i układa je w określonym porządku;
11) rozpoznaje niejednoznaczność wypowiedzi i powodujące ją środki stylistyczne i zjawiska językowe (np. idiomy, homonimy, metafory);
12) rozpoznaje odniesienia do kontekstu cywilizacyjno-kulturowego i znaczenie symboli kulturowych;
13) rozpoznaje znaczenia ukryte, wyrażone pośrednio, aluzje;
14) interpretuje teksty kultury.
3. Zdający rozumie złożone wypowiedzi pisemne o różnorodnej tematyce, formie i długości (np. artykuły prasowe, teksty popularnonaukowe, recenzje, wywiady, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu;
2) określa główną myśl poszczególnych części tekstu;
3) znajduje w tekście określone informacje;
4) określa postawy i intencje nadawcy/autora tekstu;
5) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu);
6) oddziela fakty od opinii;
7) rozpoznaje związki pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu;
8) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu;
9) klasyfikuje informacje i układa je w określonym porządku;
10) rozpoznaje środki stylistyczne i zjawiska językowe powodujące niejednoznaczność wypowiedzi (np. idiomy, homonimy, metafory, ironię);
11) rozpoznaje odniesienia do kontekstu cywilizacyjno-kulturowego i znaczenie symboli kulturowych;
12) rozpoznaje znaczenia ukryte, wyrażone pośrednio, oraz aluzje;
13) interpretuje teksty kultury.
** 4. Zdający tworzy różnorodne, szczegółowe, płynne i zrozumiałe, wieloaspektowe wypowiedzi ustne:
1) szczegółowo opisuje ludzi, przedmioty, miejsca, zjawiska i czynności;
2) opowiada o wydarzeniach życia codziennego i komentuje je;
3) przedstawia fakty i relacjonuje wydarzenia z przeszłości i teraźniejszości;
4) opisuje doświadczenia swoje i innych osób;
5) opisuje intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
6) wyraża opinie, poglądy i uczucia swoje i innych osób i popiera je trafnymi argumentami i przykładami;
7) wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości;
8) przedstawia w logicznym porządku argumenty za i przeciw danej tezie lub rozwiązaniu, kończy wypowiedź konkluzją;
9) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji, dostosowuje styl wypowiedzi do potencjalnego odbiorcy.
5. Zdający tworzy różnorodne wypowiedzi pisemne o określonej długości (np. list formalny, rozprawka, artykuł), bogate i spójne pod względem treści:
1) szczegółowo opisuje ludzi, przedmioty, miejsca, zjawiska i czynności;
2) opisuje wydarzenia życia codziennego i komentuje je;
3) przedstawia fakty i relacjonuje wydarzenia z przeszłości i teraźniejszości;
4) opisuje doświadczenia swoje i innych osób;
5) opisuje intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
6) wyraża opinie, poglądy i uczucia swoje i innych osób i popiera je trafnymi argumentami i przykładami;
7) wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości;
8) przedstawia w logicznym porządku argumenty za i przeciw danej tezie lub rozwiązaniu, kończy wypowiedź konkluzją;
9) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji, dostosowuje styl wypowiedzi do potencjalnego odbiorcy;
10) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze.
** 6. Zdający reaguje ustnie w sposób płynny w różnorodnych, także złożonych sytuacjach:
1) nawiązuje kontakty towarzyskie (np. przedstawia siebie i inne osoby, udziela informacji na swój temat i pyta o dane rozmówcy i innych osób);
2) stosuje formy grzecznościowe i dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) prosi o powtórzenie bądź wyjaśnienie tego, co powiedział rozmówca;
5) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje i sugestie;
6) prosi o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
7) wyraża swoje opinie, intencje, preferencje i życzenia, pyta o opinie, preferencje i życzenia innych;
8) prosi o radę i udziela rady;
9) wyraża emocje (np. radość, niezadowolenie, zdziwienie);
10) wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby;
11) wyraża skargę, przeprasza, przyjmuje przeprosiny;
12) prowadzi negocjacje, także w trudnych sytuacjach;
13) aktywnie uczestniczy w rozmowie i dyskusji: przedstawia opinie i argumenty, komentuje, zgadza się lub kwestionuje zdanie innych uczestników dyskusji, odpiera argumenty przeciwne, umiejętnie nawiązuje do wypowiedzi innych osób;
14) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań, poglądów; ocenia je;
15) wysuwa i rozważa hipotezy, spekuluje na temat przyczyn i konsekwencji zdarzeń przeszłych i przyszłych.
7. Zdający reaguje w formie dłuższego, złożonego tekstu pisanego (np. list) w sytuacjach formalnych i nieformalnych:
1) nawiązuje kontakty towarzyskie (np. przedstawia się i inne osoby, udziela informacji na swój temat i pyta o dane rozmówcy i innych osób);
2) stosuje formy grzecznościowe i dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje i sugestie;
5) prosi o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
6) wyraża swoje opinie, intencje, preferencje i życzenia, pyta o opinie, preferencje i życzenia innych, zgadza się i sprzeciwia;
7) prosi o radę i udziela rady;
8) wyraża emocje (np. radość, niezadowolenie, zdziwienie);
9) wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby;
10) wyraża skargę, przeprasza, przyjmuje przeprosiny;
11) prowadzi negocjacje, także w trudnych sytuacjach;
12) przedstawia opinie i argumenty, ustosunkowuje się do opinii innych osób, odpiera argumenty przeciwne;
13) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań, poglądów;
14) wysuwa i rozważa hipotezy, spekuluje na temat przyczyn i konsekwencji zdarzeń przeszłych i przyszłych.
8. Zdający przetwarza **ustnie lub pisemnie teksty z różnych dziedzin życia, o różnej długości i stopniu złożoności:
1) przekazuje informację usłyszaną lub przeczytaną w języku obcym;
2) przekazuje w języku obcym informacje sformułowane w języku polskim;
3) przekazuje informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, tabelach, symbolach, piktogramach);
4) streszcza fragment usłyszanego lub przeczytanego tekstu;
5) sporządza szczegółowe notatki z wysłuchanego tekstu.
9. Zdający dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. poprawianie błędów), a także świadomie pracuje nad redakcją swoich tekstów (planuje wypowiedź, poprawia błędy).
10. Zdający stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, rozumienie tekstu zawierającego nieznane słowa i zwroty) oraz strategie kompensacyjne (np. parafraza, definicja) w przypadku, gdy nie zna lub nie pamięta jakiegoś wyrazu.
11. Zdający posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).
Uwaga
(**) dwoma gwiazdkami oznaczono wymagania, których opanowanie będzie sprawdzane w części ustnej egzaminu maturalnego, nieobowiązkowej w 2022 r.
Przystąpić do niej mogą osoby, którym wynik z części ustnej jest potrzebny w postępowaniu rekrutacyjnym do szkoły wyższej za granicą.
Studentnews.pl